Familiebedrijf. Foto ter illustratie. © Shutterstock

Baanzekerheid, maar wel minder kans op promotie bij familiebedrijf

Als werknemer heb je bij een familiebedrijf minder kans op promotie. ,,Zeker richting de top zijn er bij familiebedrijven vaak al een aantal stoelen gereserveerd voor familieleden’’, aldus de onderzoeker.

Marie-Louise Hoogendoorn 09-05-19, 08:00 Laatste update: 09:14

Dat blijkt uit onderzoek van de Erasmus Universiteit Rotterdam, in samenwerking met BDO Accountants en Rabobank. Ondernemingen met een ceo van buitenaf bieden vaker promotiekansen aan interne werknemers (40 procent versus 37 procent). In totaal werken zo’n 2,16 miljoen mensen voor een familiebedrijf. Bekende Nederlandse familiebedrijven zijn Heineken met 80.000 werknemers en Jumbo met 35.000 werknemers.

Bij een familiebedrijf hebben werknemers vaak minder flexibele werktijden. Uit het onderzoek blijkt dat bij slechts 22 procent van de familiebedrijven er een mogelijkheid is om flexibel te werken, tegenover 33 procent van de niet-familiebedrijven.
Onderzoeker Pursey Heugens, hoogleraar Organisatiekunde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam: ,,Familiebedrijven worden vaak geleid door mensen uit de familie. Vaak zijn dat mannen die ouder zijn dan de huidige generatie millennials. Zij gaan – vanuit een soort waardepatroon – minder flexibel om met werktijden.

Culturen

We hebben te maken met een arbeidsmarkt die heel divers is, bestaande uit mannen, vrouwen en uiteenlopende culturen. De vraag is of je dat als werkgever accommodeert of niet, volgens Heugens. ,,Ajax geeft Hakim Ziyech op dit moment een aangepast trainingsschema, vanwege de ramadan. Het idee is dat als je de verlangens van je werknemers meer tegemoet komt, je als bedrijf ook meer uit je mensen haalt. Je bent dan ook aantrekkelijker als werkgever.’’

Meer baanzekerheid

Uit het onderzoek blijkt bovendien dat Nederlandse familiebedrijven gemiddeld minder in hun werknemers investeren dan niet-familiebedrijven. Zo biedt 85 procent van de familiebedrijven hun medewerkers trainingen en opleidingen tegenover bijna alle (97 procent) andere bedrijven. In het onderzoek werd het werkgeversgedrag van 184 beursgenoteerde bedrijven onderzocht, veertig hiervan zijn geïdentificeerd als een familiebedrijf.

Niet-familiebedrijven investeren meer in werknemers en accepteren dat medewerkers hun carrière op enig moment weer buiten het bedrijf voortzetten. Familiebedrijven bieden werknemers in de eerste plaats baanzekerheid. ,,De kans om je baan te verliezen bij een familiebedrijf is bijna een kwart kleiner dan bij een niet-familiebedrijf’’, stelt Joost Vat, partner bij BDO. ,,Familiebedrijven houden werknemers langer vast, ook als het economisch wat meer tegenzit.’’ Dat zorgt voor minder arbeidsverloop en ook minder arbeidsconflicten. ,,In ruil daarvoor verwachten familiebedrijven een loyale houding’’, zegt Heugens.

De wederkerige loyaliteit die veel familiebedrijven en hun werknemers ervaren is juist uniek
Pursey Heugens, hoogleraar Organisatiekunde Erasmus Universiteit Rotterdam

,,De andere kant is dat als je minder investeert in je mensen, ze ook minder kans hebben op een andere baan. Dat dwingt hen tot op zekere hoogte om te blijven. Je ziet dat er een angst is. Als je veel investeert in je mensen, kunnen ze je bedrijf ook weer verlaten. Dat is natuurlijk wel waar. Soms zien ondernemers het als een vorm van persoonlijk verraad, omdat loyaliteit een belangrijke kernwaarde is van familiebedrijven.’’ Toch is het gunstig als je werknemers mobieler zijn, volgens Heugens. ,,Ze kunnen dan niet alleen extern, maar ook intern meegroeien met de kansen en uitdagingen van de onderneming. Op dat gebied laten familiebedrijven soms nog kansen liggen.’’

Goud waard

,,Familiebedrijven kunnen heel goed een groepsgevoel uitdragen, zien we in de praktijk’’, zegt Mirelle Pennings, directeur Corporate Clients Nederland, van de Rabobank. ,,Familiebedrijven doen dat vaak authentieker en geloofwaardiger dan niet-familiebedrijven. Dat is een kwaliteit van familiebedrijven. Mensen hebben de behoefte om ergens bij te horen, ook in hun werk.’’

Het is niet de bedoeling dat familiebedrijven meteen hun bedrijfscultuur overboord gooien, volgens Heugens. ,,Je hoeft de basis niet uit het oog te verliezen. De wederkerige loyaliteit die veel familiebedrijven en hun werknemers ervaren is juist uniek. Als tip geeft hij dat familiebedrijven er wel goed aan doen om hun patriarchale structuur los te laten en hun werknemers meer vrijheid geven. Ook mag er meer geïnvesteerd worden in de ontwikkeling van werknemers. ,,De combinatie van een bedrijf met een loyale werkomgeving dat zich meer richt op het welzijn en de ontwikkeling van werknemers, is goud waard.’’

Wil je een poging wagen om hogerop te komen? In onderstaande video geeft coach Charlotte van 't Wout tips over hoe je zo snel mogelijk promotie maakt.

Lees de beste artikelen op het gebied van werk en carrière via onze wekelijkse nieuwsbrief!