Explosieve groei bij PostNL: meer bezorgers, robots en extra sorteercentra
#NLStartOpDe koningin van de pakketjes - zo mogen we Liesbeth Kaashoek gerust noemen. Zij is directeur Pakketten & Logistiek van PostNL en zag dit voorjaar pakketbezorger opeens een vitaal beroep worden.
Dit artikel is onderdeel van onze wekelijkse bijlage NLStartOp. Deze week staat in het teken van logistiek en wordt mede mogelijk gemaakt door De Ondernemer, IndeBuurt, Nationale Vacaturebank, Intermediair, Autotrack & Gaspedaal.nl.
Nu online winkelen een vlucht neemt, is het voor e-commercebedrijven een uitdaging om de bestellingen op tijd af te leveren. Pieter Zwart, een van de oprichters van webwinkel Coolblue, is ramtrots op zijn nieuwe promotiefilmpje. Rappers Marlin Anindjola en Shaqeel Zimmerman, hun artiestennamen zijn Marlin. en Shqq, zingen over hoe geweldig het bedrijf is waar ze in het dagelijks leven voor werken. In de uiterst ritmische tekst met beat eronder duiken met regelmaat drie woorden op: ‘komen op tijd’. Maar er wordt niet over ‘gerapt’ dat op tijd afleveren alleen mogelijk is door de enorme inspanningen van de bezorgers van de pakjes.
Bij de e-commercebedrijven gingen de omzetten de afgelopen maanden door het dak. De winkelstraat was goeddeels op slot en de Nederlander ging over op digitaal winkelen. Dat hebben ze geweten bij PostNL, de grootste pakjesbesteller van Nederland. Liesbeth Kaashoek: ,,Ons volume groeide in de maanden april en mei tot ruim 25 procent.’’
Zelf actief met webwinkelen?
,,Ik ben een fervent besteller, moet het allemaal uitproberen. Ik kijk daarvoor ook naar mijn kinderen. Uit hun leven is online niet weg te denken. Webwinkelen gaat steeds meer bij ons horen, al zal de piek die we nu hebben iets afzwakken. Ik verwacht dat de mensen die het gemak van online bestellen hebben ontdekt niet meer helemaal naar de fysieke winkels zullen terugkeren. Ze gaan niet stoppen.’’
Wat gebeurde er dit voorjaar?
,,Wij werden ineens de life line voor de Nederlander thuis. Winkels gingen dicht. Online ging los, want iedereen had boodschappen en medicijnen nodig. We leverden bizarre spullen af zoals complete fitnessinstallaties, maar ook speciale voeding voor zieke kinderen.’’
Webwinkelen gaat steeds meer bij ons horen, al zal de piek van nu iets afzwakken
De rol van de pakketbezorger werd belangrijker.
,,Het was onze maatschappelijk en economische taak om de stroom pakketjes af te leveren. In de periode van Sinterklaas en kerst hebben we zes weken topdrukte, nu kwamen er in het voorjaar vijftien weken ‘kerst’ bij. En dat ook nog eens zonder drie maanden voorbereiding zoals die normaal aan de feestdagen voorafgaan. We moesten opschalen, maar voor dit fenomeen hadden we nog geen draaiboek. We tuigden een calamiteitenorganisatie op, een team dat tweemaal per dag virtueel bij elkaar kwam. Het was en is geen tijd om beslissingen lang uit te stellen. Het is doen. De capaciteit van ons gehele netwerk hebben we met meer dan 40 procent vergroot door bijvoorbeeld sorteercentra ook op zondag allemaal te laten draaien.’’
Ewoud is bezorger voor PostNL en legt uit hoe het is om nu een pakketberzorger te zijn:
Je had toch tegen de webshops kunnen zeggen: doe het wat rustiger aan?
,,Nee, uiteindelijk willen we allemaal hetzelfde: dat de bestelde spullen thuis bij de consument worden afgeleverd, liefst op tijd. Het mooie aan deze periode is de focus die je krijgt. Dit moeten we nu met elkaar fiksen. Onze verbinding met de webshops is daardoor weer versterkt. Deze uitdaging was namelijk iets waar we met elkaar naar moesten kijken: hoe krijgen we dit gematcht? Wij vergrootten ons netwerk stapje voor stapje, zoiets kan echt niet in één keer. In zoekende gesprekken met webshops meldden wij dat we die dag niet konden sorteren, maar de dag erop wel. Die webshops moesten ook opschalen.’’
Normaal hebben we dagelijks 4000 pakketbezorgers op straat, nu 4500
Het verwerken van pakjes en bezorgen blijft mensenwerk. Waar haalde je al dat extra personeel vandaan?
,,We hebben het matchloket geopend. Hier konden bedrijven die geen werk hadden hun personeel aanmelden. Er kwamen mensen uit de horeca, maar ook vanaf andere onderdelen van ons postconcern die hun eigen werk niet konden doen. Rijinstructeurs, die chauffeurs voor op de grote wagen moesten opleiden, hadden geen werk. Zij werden chauffeur bij ons. Normaal hebben we vierduizend pakketbezorgers op straat, nu gaan er 4500 dagelijks op pad.’’
Jullie kregen ineens te maken met de Belangenvereniging voor Pakket Distributie. Die organisatie eiste vanwege de toegenomen drukte betere betaling en dreigde met een rechtszaak.
,,Wij hebben nog geen juridische stappen gezien. We waren in gesprek en zij kiezen op dat moment voor deze aanpak. Wij zijn altijd in gesprek over de tarieven die we betalen. Die verhogen we ook regelmatig. In deze tijd focussen we ons echter wel op onze maatschappelijke rol en dat is bezorgen.”
Krijgen de pakketbezorgers net als mensen in de zorg een bonus voor al hun inspanningen?
,,Het begint bij waardering en die komt in vele vormen.”
Ze schuift een poster die op alle sorteercentra hangt naar voren met positieve berichten die haar bestellers kregen van ontvangers van een pakketje. ‘Post- & pakketbezorger bedankt en blijf gezond’ en ‘Bedankt (be)zorgers onze helden’, valt bijvoorbeeld te lezen. Pakketbezorgers worden heel erg gewaardeerd, vertelt Liesbeth Kaashoek.
,,We weten niet hoe deze crisis zich gedurende het hele jaar gaat ontwikkelen maar in onze cao zit een winstuitkering. We verwachten onze financiële doelstellingen te halen dus dat zit er wel in voor dit jaar.’’
Paspoort
Na een studie technische bedrijfskunde aan de TU Eindhoven begint Liesbeth Kaashoek (49) bij de voorloper van PostNL, TNT Post. Na een uitstapje bij McKinsey keert zij in 2002 terug bij de post. In stappen maakt zij carrière binnen het concern. In 2016 wordt ze directeur van de pakketten en lid van het Executive Committee van het beursgenoteerde PostNL, een soort uitgebreide dagelijkse leiding. Liesbeth Kaashoek heeft drie kinderen.
Wat opvalt, is de grote hoeveel karton en papier die webwinkels gebruiken. Onnodig en niet echt duurzaam.
,,Er is een campagne opgestart, gericht op de webshops, om dat slimmer te doen. Hoe kunnen we die lucht uit de verpakkingen halen?’
Je collega Wouter van Benten, CEO van DHL Parcel Benelux, pleit voor een CO2-opslag van een paar eurocent per pakket om zo de uitstoot te verlagen. Hoe kijkt u naar dit idee van beprijzing?
,,Die insteek hebben wij niet. Onze aanpak is toch meer om met de sector slimme dingen te doen en deze dan verder uit te werken. Wat wijzelf doen? In 2025 gaan we in 25 binnensteden emissievrij bezorgen en in 2030 wordt de gehele last mile emissievrij. In dat laatste stukje zit het meeste vervoer.’’
Vooral websupermarkt Picnic is ver met de inzet van ‘machine learning’: onderdeel van kunstmatige intelligentie dat zich bezighoudt met de ontwikkeling van algoritmes en technieken waarmee computers kunnen leren. Ook zetten webshops als Picnic steeds vaker data-analyse in. Daarmee kun je de tijd per stop verminderen. Data en machine learning gaan een belangrijke rol spelen in pakketbezorging.
Hoe ziet de toekomst van PostNL eruit?
,,Als gezegd, online zal toenemen. In dat licht is mijn droom first time right-bezorging, ofwel: meteen persoonlijk afleveren, als de klant thuis is dus. Maar dat is niet makkelijk. Wel weten we steeds beter wanneer de consument thuis is en daar maken we stappen in. De omstandigheden dit voorjaar hebben de innovatie versneld. In België doen we een pilot: we sorteren met behulp van robots. Normaal zou je langer over zo’n proef doen, maar nu heb ik gezegd ‘inzetten die handel’.’’
Logistiek krimpt maar leeft op in 2021
Het ging al goed met de e-commercebedrijven en pakjesbezorgers: in 2019 vervoerden en bezorgden zij 567 miljoen pakketjes, een groei ten opzichte van 2018 van 13 procent. In 2020 neemt dat een vlucht, maar bloei is er echt niet overal in transport en logistiek, een sector waar ruim een half miljoen mensen werken.
In Nederland was de lockdown relatief licht, waardoor de sector zich beter staande heeft gehouden dan elders.
Er is in juni en juli op het oog sprake van licht herstel, maar waarschijnlijk worden de effecten van de stijging van de werkloosheid en de faillissementen pas later dit jaar voelbaar.
Analisten verwachten voor de logistieke dienstverlening een achteruitgang in omzet van 10 procent in 2020, en een fors herstel in 2021 van 8 procent. Maar dat geldt als een tweede virusgolf in het najaar uitblijft, en niemand weet hoe groot de kans daarop is. Komt er een serieuze tweede golf, met nieuwe beperkingen en druk op de economie, dan is de verwachting dat de sector 12 procent kan krimpen, met een opleving in 2021 tot 9 procent. Ook zonder de bizarre ontwikkelingen van 2020 zou de logistieke vlag echter niet in top zijn gehesen. In 2019 voorspelden de kenners dat er in 2020 nog nauwelijks sprake van groei zou zijn. Dit als gevolg van de afvlakkende economie en onzekerheid over het stikstofbeleid.
Overigens onderzoekt PostNL ook de inzet van robotarmen om het sjouwen in sorteercentra te verminderen. Kaashoek: ,,Om de groei op te vangen investeren we volgend jaar in een sorteercentrum in Nederland en een in België en daarnaast nog in een nieuw concept, een hooggeautomatiseerd sorteercentrum voor kleine pakjes waar het werk 24/7 doorgaat. Dat is 40 procent van ons volume.’’
Eerder leek het bij PostNL al even op ‘kerstdrukte’:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Nederland dreigt vast te lopen door tekort aan personeel: dit kunnen we ertegen doen
De NS, Schiphol, het onderwijs, de zorg; overal zijn mensen nodig. Nederland dreigt vast te lopen. Hoe dichten we de gaten? Zes oplossingen. -
PREMIUM
Oude tv wegbrengen naar de kringloop? Dan moet je je straks laten registreren: ‘Zit hier niet op te wachten’
Eigenaren van antiekwinkels, kringlopen en tweedehandswinkels zitten met de handen in het haar. Zij moeten als het aan het kabinet ligt duizenden schilderijen, lepels, televisies en juwelen stuk voor stuk digitaal registreren. Ondoenlijk, stellen handelaren. -
Salarisverhoging basisonderwijs niet genoeg: ‘Docenten willen niet komende 40 jaar dezelfde plaat afspelen’
Leerkrachten in het basisonderwijs gaan de komende jaren meer verdienen. Het gelijktrekken van de lonen in het primair en voortgezet onderwijs is de eerste stap in het aantrekkelijker maken van de sector. Maar wat verdient een leerkracht eigenlijk? En is het genoeg om de personeelstekorten op te lossen? -
PREMIUM
‘Vintage kiloknallers’ van broers Roël en Daud zijn ‘booming business’: ‘We maken er een feestje van’
Het begon als een hobby van twee broers die zelf dol zijn op vintagekleding. Inmiddels runnen Daud en Roël IJsselstein (25 en 22) een bedrijf met twintig medewerkers, kopen vintage in heel Europa en verkopen dat via landelijke pop-up kilosales. Vintage is hip! -
PREMIUM
Is een video echt of een deepfake? Zo kun je het zien
De politie zette er deze week een in om de dader van een cold case-moord op te sporen: een deepfake-video. Daarmee kun je mensen van alles laten zeggen of laten doen. Maar dat brengt risico’s met zich mee. Hoe herken je zulke nepfilmpjes?
-
Salderingsregeling zonnepanelen wordt pas vanaf 2025 afgebouwd
Huizenbezitters met zonnepanelen kunnen hun teveel aan opgewekte stroom langer tegen markttarieven terugleveren aan het net. Het kabinet wil de zogeheten salderingsregeling pas vanaf 2025 versoberen, waar dat eerder al vanaf 2023 het geval zou zijn. -
PREMIUMVijf vragen
Waarom sommige mensen grof geld over hebben voor een digitaal eigendomsbewijs
Wereldwijd schaffen steeds meer mensen NFT's aan. Dit zijn unieke, digitale eigendomsbewijzen, vaak aangeschaft met cryptomunten. En ze zijn al lang veel meer dan kunstwerken of kattenplaatjes. Waarom zou je ze kopen en wat zijn de risico's? Vijf vragen over NFT’s. -
Operationeel directeur Thuisbezorgd voorlopig weg om misdragingen
Operationeel directeur Jörg Gerbig vertrekt voorlopig bij Just Eat Takeaway vanwege mogelijk grensoverschrijdend gedrag. Dat heeft het moederbedrijf van maaltijdbezorger Thuisbezorgd bekendgemaakt vlak voor de aandeelhoudersvergadering in Amsterdam.