Heb jij te veel werkstress? Zo herken je de signalen

Verlammende stress is naar. Je loopt als een kip zonder kop rond. Je moet heel veel doen, alleen zie je even niet meer hoe je dat allemaal gaat redden. Die stress is niet productief.

Volgens Tony Crabbe in zijn bestseller Nooit meer te druk gaan we vaak over onze grenzen heen. Als je het rustig hebt, kan er best nog iets bij. Maar als je het steeds drukker krijgt, komt er een moment waarop er niets meer bij kan. Gebeurt dat toch, dan zorgt dat voor een paniekreactie. Je hebt last van verlammende stress. We zijn het zo gewend om over onze grenzen te gaan dat we het ons vaak niet eens bewust zijn. Onproductieve stress overvalt je niet vanuit het niets; ook al voelt het vaak wel zo. In je lijf worden namelijk alarmsignalen getriggerd.

Crabbe noemt als zijn alarmsignalen dat hij meer thee met suiker gaat drinken, warme kleren nodig heeft en opeens liever in bad gaat dan onder de douche. Ook raakt hij dingen kwijt en luistert hij niet meer goed. Een ander noemt een toenemende druk op de borst, een vloedgolf aan negatieve gedachten en de enorme behoefte om de situatie onder controle te willen krijgen.

Vaak missen we de alarmsignalen die aankondigen dat stress ons gaat lam leggen; wat zijn de jouwe?

1. Herken je sommige van de hierboven genoemde signalen? Kun je andere signalen noemen? Probeer zoveel mogelijk concrete signalen op te schrijven.

2. Wacht vervolgens tot een moment waarop je overvallen wordt door stress: schrijf ook dan op welke signalen je voelde en voelt.

Het voordeel? Als je je eigen alarmsignalen opvangt kun je ingrijpen. Als je alarm afgaat ga dan juist niet door met werken, maar ontspan. Neem een warm bad, een lange douche, maak een wandeling door de natuur, ga mediteren of drink een kwartier lang een kop thee en hou je niet bezig met je werk. Doe iets wat jou ontspant.

Ik ga er eens voor zitten. Wat zijn mijn signalen? Het papier dat voor me ligt blijft leeg. Ik weet het niet. Wat ik wel weet, is dat onproductieve stress me regelmatig lam legt.

Oké, ik moet mijn alarm dus op heterdaad betrappen. Wachten totdat ik me overmand voel door stress. De eerstvolgende keer dat dat gebeurt pak ik direct mijn notitieblok. Ik voel een soort tinteling op mijn hoofdhuid, bij mijn haarwortels. Dat gevoel verspreidt zich langzaam door mijn aderen, het lijkt of mijn armen en benen gaan prikken.

Na die eerste signalen lijk ik alleen nog maar te kunnen piekeren, in plaats van constructief na te denken. Ik raak van alles kwijt; mijn sleutels, mijn telefoon… Het lijkt wel alsof ik me niet in kan houden als er iets in me opkomt: kijken in welke kleur ik mijn haar de volgende keer eens zal verven. Ik ga dus dingen doen die niet belangrijk zijn en kan me niet meer focussen op wat moet gebeuren.

Op het moment dat ik mijn signalen opschreef herkende ik ze. Het is net of ik onbewust al wel mijn alarmsignalen kende. Ik negeer ze alleen altijd.

Mirjam Wiersma is trainer, spreker en auteur. Meer weten over Mirjams experimenten? Lees haar boek Elke werkdag een topdag (2019). 

Is een motivatiebrief schrijven niet echt jouw ding? Een videosollicitatie kan weleens dé manier zijn om jezelf onder de aandacht te brengen van de werkgever.