Iraanse vluchteling Keyvan (35) solliciteerde 50 keer voordat iemand hem wilde aannemen

Op de arbeidsmarkt sta je met een niet-westerse achtergrond nog altijd 1-0 achter, bleek laatst uit een rapport van het SCP (Sociaal en Cultureel Planbureau) en het CPB (Centraal Planbureau). Ook vluchtelingen blijken niet zo’n goede positie te hebben. Zij zijn relatief weinig actief op de arbeidsmarkt, vaak afhankelijk van een uitkering en hebben gemiddeld lage inkomens. 

Mensen met een Iraanse migratieachtergrond, vaak als vluchteling naar Nederland gekomen, vallen daarentegen positief op in het onderzoek. Ze hebben een relatief hoog inkomen en maken minder vaak gebruik van een uitkering. Keyvan Firoozi (35) komt ook uit Iran, hij vluchtte drie jaar geleden samen met zijn vrouw. Ze zijn inmiddels aardig gesetteld in Nederland, maar hebben daar hard voor moeten werken, vertelt Firoozi. 

Wat voor werk deed je toen je nog in Iran woonde?
,,Nadat ik in 2008 mijn bachelordiploma haalde in graphic design, ben ik als vormgever, DTP’er en drukwerkbegeleider aan de slag gegaan. Tot eind 2017, want toen dwong de situatie in Iran mijn vrouw en mij om te vluchten. Je bent dan in een keer alles kwijt: je werk, geld, huis, familie, vrienden en sociale leven. Je kan weer helemaal opnieuw beginnen.”

Hoe ging het vanaf toen verder?
,,We kwamen na een tijdje in een asielzoekerscentrum in Nederland terecht. Gelukkig kregen we na zes maanden een woning toegewezen in Barendrecht. Vanuit daar konden we een bestaan gaan opbouwen. Daar speelt taal een belangrijke rol in. Mijn vrouw en ik hebben ontzettend hard gewerkt om zo goed mogelijk Nederlands te leren spreken, lezen, schrijven en verstaan. Normaal duurt de cursus 15 maanden, maar het lukte mij om in 13 maanden tijd mijn B2-niveau-certificaat te halen aan de Erasmus Universiteit. Door vijf dagen in de week non-stop te studeren en veel naar Nederlandse televisie te kijken.”

En daarna ben je gaan solliciteren?
,,Ja. Ik heb in totaal maar liefst 50 sollicitaties verstuurd. Daar heb ik een lijstje van bijgehouden met daarbij welke reactie ik kreeg. De vakjes met reacties zijn bijna allemaal rood, negatief dus. Of helemaal leeg, geen reactie. Een keer afgewezen worden is geen probleem. Maar als je keer op keer te horen krijgt dat ze betere kandidaten hebben gevonden en de vacature na drie maanden nog steeds open staat, ga je wel aan jezelf twijfelen. Ligt het aan mijn achtergrond, het feit dat ik een buitenlander ben en nog niet zo goed Nederlands kan?”

Uiteindelijk vond je toch een baan…
,,Na veel brieven gestuurd te hebben, krijg ik in november 2019 eindelijk een positieve reactie. Ik mag op gesprek komen en ben meteen enthousiast. Ze blijken dat ook over mij te zijn en na een tweede gesprek krijg ik een contract aangeboden. Ik ben ontzettend blij. Maar ondertussen komt er nog iets anders op mijn pad...”

Vertel?
,,Vorig jaar oktober word ik via de Refugee Talent Hub uitgenodigd voor een meet-and-greet met bedrijven. We zijn in totaal met 115 vluchtelingen, waarvan 30 vormgevers. Ik krijg acht minuten de tijd om me voor te stellen aan een aantal creatieve bureaus. Na een paar weken krijg ik een mailtje van de Nationale Postcode Loterij dat ik, naar aanleiding van de meet-and-greet, geselecteerd ben voor een meeloopdag. Ik laat zien wat ik kan en krijg later te horen dat ze mij graag willen hebben. Na lang nadenken, kies ik voor de baan bij de Postcode Loterij, ook al heb ik het enorm naar mijn zin bij mijn huidige werkgever. Ik heb nog geen moment spijt gehad van mijn beslissing. Ik vind het erg leuk hier en werk met veel ervaren professionals van wie ik heel veel kan leren.”

Wat wil je allemaal nog leren in je nieuwe werk?
,,In Iran heb ik in acht jaar tijd veel werkervaring opgedaan, maar toch op een heel ander niveau. De systemen daar zijn soms een beetje ouderwets. In Nederland is alles up-to-date. Daarom wil ik de komende tijd cursussen volgen om mijn kennis bij te spijkeren. Daarnaast heb ik nog steeds moeite met de taal. Laatst had ik voor mijn werk een telefoongesprek met iemand die veel jargon gebruikte, woorden die ik nog nooit had gehoord. Soms gebeurt het dat een collega iets vraagt over technische zaken. Ik weet daar alles van, maar ik kan het dan niet uitleggen omdat ik de Nederlandse vaktermen niet ken. Het is erg pijnlijk als collega’s denken dat ik het dan niet weet.” 

Wat raad je andere vluchtelingen aan die op het moment werkzoekend zijn?
,,Ik weet dat je als vluchteling hard moet werken. Hoe harder je werkt, hoe sneller je je doel bereikt. Een mooie carrière opbouwen is voor migranten een stuk lastiger dan voor mensen die hier geboren zijn. Dat wordt nog een stukje lastiger als je de 30 bent gepasseerd zoals ik, ik moet alles opnieuw opbouwen in een nieuw land. Ik kan nu laten zien dat het mij gelukt is, maar daarmee krijg ik ook een bepaalde verantwoordelijkheid naar anderen. Ik ben een voorbeeld. Wat ook zou helpen is als meer werkgevers zich openstellen voor migranten en anoniem solliciteren zouden aanmoedigen. Dan maken mensen kans op een baan.” 

Meer dan de helft van de Nederlanders is ooit gediscrimineerd in het sollicitatieproces, blijkt uit onderzoek: