In hoeverre ben je het eens met de stelling ‘Ik ben succesvol als ik mijn eigen ideeën in mijn werk vorm kan geven’? Ik ben een online beroepskeuzetest aan het invullen – vrouw, 41 jaar, weet nog steeds niet wat ze later wil worden - en wanneer ik deze stelling lees ben ik even helemaal van mijn stuk gebracht. Op deze manier heb ik eigenlijk nog nooit nagedacht over succes, maar ik vind het een verademing.

Wie mijn columns volgt weet dat ik wel vaker schrijf over onderzoeken waaruit blijkt dat rijkdom niet zo gelukkig maakt, maar toch zeurt er altijd in mijn achterhoofd een stemmetje dat ik vooral veel geld moet verdienen. Een dikke slee voor een statig herenhuis, verre vakanties en de nieuwste gadgets. Niet dat ik dat écht wil of belangrijk vind, maar het voelt alsof ‘de maatschappij’ me pas accepteert als ik dit heb bereikt.

Ik sta daar niet alleen in, legt Alain de Botton, filosoof en oprichter van The School of Life, uit in een TED-talk. We beoordelen elkaar op de banen en de spullen die we hebben. Wil je geaccepteerd worden, dan helpt een nieuwe auto of carrière. Bovendien – zo wordt ons verteld – is dit voor iedereen bereikbaar. Elk dubbeltje kan tegenwoordig een kwartje worden. Dat je ook geluk moet hebben, wordt glad vergeten.

Acteur Jim Carrey schijnt eens gezegd te hebben: ,,Ik vind dat iedereen rijk en beroemd moet worden en moet kunnen doen waar ‘ie zin in heeft. Zodat je kan zien dat dat niet het antwoord is.” Nou ja, misschien voor iemand die altijd gedroomd heeft van rijkdom. Maar door die ene stelling op mijn computerscherm besef ik dat ik geld en status helemaal niet belangrijk vind, en dat dat mag. Ik mag zélf bedenken wat succes voor mij betekent, de maatschappij of anderen bepalen dat niet voor mij.

Wat zou ik doen als ik de loterij zou winnen en geld geen obstakel meer zou zijn? Wat vind ik nou écht belangrijk? Heb ik succes als ik mensen help of goede relaties heb, mijn talenten kan ontplooien, meer zelfkennis heb? Ik weet het niet, maar dat schijnt niet erg te zijn. Succes is geen einddoel, maar een ontdekkingstocht en ik ben onderweg.

Meer weten over psychologie en werk? Lees Chantals boeken Waarom perfectionisten zelden gelukkig zijn, 13 tips tegen perfectionisme (2021) en Ons feilbare denken op het werk (2018).

Bekijk hier al onze video’s over werk en carrière: