‘We moeten ons werk kunnen combineren met de rest van ons leven (in plaats van andersom)’

Werken is gezond en goed voor je zelfvertrouwen en zelfrespect - althans, als het goéd gebeurt. Zo niet, dan geeft dat ellende: verminderde productiviteit, minder bevlogenheid, burn-out, je ongelukkiger voelen op het werk. Maar wat is dan precies ‘goed werken’?

Hierover verscheen onlangs het Betere Werk, een rapport van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid. Volgens de WRR bepalen drie factoren of je het goed hebt op je werk. Goed werk bestaat uit grip op geld, grip op het werk en grip op je leven.

Met ‘grip op geld’ wordt bedoeld: je werk moet voldoende betaald worden. In vergelijking met anderen moet je salaris fair zijn. Als je even niet kunt werken, moet daarvoor een vangnet zijn. Het liefst heb je voor je inkomen ook voor de langere termijn zekerheid. ‘Grip op werk’ houdt in dat je zelf mag bepalen over hoe je het werk uitvoert. Denk aan of je mag thuiswerken, of je mag beslissen over hoeveel of wanneer je werkt, of je steun krijgt van je baas en collega’s. De werkdruk moet goed te doen zijn. Het liefst heb je een mate van autonomie in je werk. 

Ook veiligheid op het werk: zo min mogelijk met agressief gedrag te maken krijgen. ‘Grip op je leven’ gaat over wat tegenwoordig populair een work-life balance wordt genoemd. Dit gaat over of je werk kunt combineren met de andere dingen in je leven. Hier vallen onder hoeveel vrije tijd je hebt, maar ook het zelf bepalen van werktijden en verlofregelingen rond (mantel)zorg. Rond dat laatste kunnen we in Nederland nog veel verbeteren.

Met deze vormen van grip kun je beoordelen of je goed aan het werk bent, en of je werk goed voor je is. Alle drie zijn daarvoor belangrijk. Wat dat ook wil zeggen: de tijd dat we ons maar moeten zien te voegen naar de eisen van ons werk is voorbij. In het moderne werken gaat het over de vraag of onze baan ook werkt voor óns, over of we zelf de regie hebben. Heb je over je werk een gevoel van controle - van grip - dan is dat goed voor je bevlogenheid en werkgeluk. 

En dat gaat niet alleen over de beloning en de werkomstandigheden, maar ook over of we ons werk kunnen combineren met de rest van ons leven (in plaats van alleen andersom). Dan pas zijn we écht goed aan het werk. Zoals de WRR terecht opmerkt in haar rapport: de toekomst van werk maken we zelf.

Thijs Launspach is psycholoog en stressexpert. Hij schreef hierover de boeken Fokking Druk (2018) en Werken met millennials (2019).

Grenzen stellen op werk kan lastig zijn. Dit zijn de tips van coach Charlotte van 't Wout: