Waarom gaat de een sneller vreemd dan de ander?

VideoStel: je hebt een fijne relatie, maar opeens voel je je aangetrokken tot een ander. Hoewel je graag trouw wilt blijven, kan het best lastig worden om niet in de verleiding te komen. De één is daar beter in dan de ander. Waar dat aan ligt, vertelt psycholoog Tila Pronk in haar college aan de Universiteit van Nederland*.

Delen per e-mail

Volledig scherm
© Shutterstock

Op het moment dat je een aantrekkelijk persoon ziet, worden beloningsgebieden in je hersenen actief. ,,Dit zijn dezelfde gebieden die actief zijn als je bijvoorbeeld een stukje chocola eet”, zegt Pronk, die is verbonden aan de Tilburg Universiteit. In deze gebieden wordt dopamine aangemaakt en hierdoor voel je je blij. Maar als jij een relatie hebt, is er ook sprake van een tegenstrijdig signaal: namelijk trouw blijven aan je partner. Hierdoor wordt een andere set hersengebieden actief: de controlegebieden. Deze hebben weer een remmende werking op de beloningsgebieden.

Trouw blijven aan je partner heeft te maken met de controlegebieden die de impulsen vanuit de beloningsgebieden moeten onderdrukken. Waarom de één dat beter kan dan de ander, ligt aan de mate waarin je controlegebieden die beloningsgebieden remmen, oftewel je impulscontrole. De sterkte van die impulscontrole verschilt per persoon. De een is sneller in de verleiding te brengen dan de ander.

Lees ook

Zelfdiscipline

De mate van impulscontrole is te meten aan de hand van een vragenlijst. In het onderzoek van Pronk moesten mensen op stellingen reageren en aangeven hoeveel zelfdiscipline ze hadden. Maar vragenlijsten zijn niet altijd betrouwbaar. We overschatten onze zelfdiscipline of vullen een wenselijk antwoord in. ,,We doen ons graag beter voor dan we zijn”, aldus Pronk.

Een robuustere manier om de impulscontrole te meten, is via de zogenaamde Stroop-taak. Hierbij krijg je een lijst van kleuren uitgeschreven in woorden, zoals ‘rood’ of ‘blauw’. Deze woorden zijn vervolgens afgedrukt in tegenstrijdige kleuren. Zo heb je een woord dat ‘rood’ spelt, maar gedrukt is in blauw. Je moet dan steeds de kleur noemen waarin het woord gedrukt is. En dat is lastig, want we zijn geneigd het woord te lezen. ,,Lezen is voor ons geautomatiseerd gedrag”, legt Pronk uit. Om deze taak goed uit te kunnen voeren, heb je dus een goede impulscontrole nodig die deze eerste reactie onderdrukt.

Verleidingen

Om te kijken hoe impulscontrole en het omgaan met verleidingen in een relatie met elkaar samengaan, hebben Pronk en haar team een onderzoek uitgevoerd bij jonge mannen met een relatie. Eerst hebben ze de impulscontrole van de mannen getest via de Stroop-taak. Daarna werden deze mannen in een wachtkamer geplaatst met een mooie vrouw. Ze hadden geen idee dat dit ook deel was van het onderzoek. ,,We keken of de man zijn kans greep en ging flirten met zo’n mooie vrouw”, aldus Pronk. Duidelijk werd dat mannen met een lagere impulscontrole, meer gingen flirten. Later onderzoek bij vrouwen toonde hetzelfde resultaat.

Quote

Mannen met een lagere impulscon­tro­le gingen meer flirten

Tila Pronk, Tilburg Universiteit

Het weerstaan van verleidingen is dus niet alleen een kwestie van willen, maar ook van kunnen. Hoe goed je controle hebt over je impulsen is bepalend. Gelukkig ben je nog niet helemaal verloren in de liefde als je een slechte impulscontrole hebt. Je kunt het namelijk trainen. Met behulp van cognitieve trainingen kun je leren om je impulsen beter te beheersen.

Daarnaast doet Pronk ook onderzoek naar het inzetten van mindfullness-trainingen die je leren om op een bewuste manier om te gaan met je impulsen. 

*Dit is een wekelijkse bijdrage van de Universiteit van Nederland

De Universiteit van Nederland heeft ook een podcast. Vind afleveringen terug op Spotify (http://bit.do/UvNL-Spotify) en iTunes (http://bit.do/UvNL-iTunes).

Bekijk hieronder meer colleges van Universiteit van Nederland:

Verder in het nieuws

  3. De Monocerotiden komen eraan! Nu maar hopen dat we ze kunnen zien
    Meteorenregen

    De Monoceroti­den komen eraan! Nu maar hopen dat we ze kunnen zien

    De Monocerotiden komen eraan! ‘De wát’, vraag je je wellicht af. Juist, de Monocerotiden. Een zwerm meteoren die doorgaans voor weinig vuurwerk zorgt. Dit jaar is dat naar verwachting anders. In de late nacht van donderdag en vroege ochtend van vrijdag zouden er tientallen, zo niet honderden, meteoren te zien moeten zijn. De grootste piek duurt niet veel langer dan 11 minuten. Dus opletten geblazen, want het is voorbij voor je het weet.

Net binnen

Meest gelezen

Webwinkel

Meest gedeeld