Bieden op nieuwbouwwoningen: ‘Woedend als ik zie dat mensen buitenspel worden gezet’

Fred (gefingeerde naam, echte naam bij redactie bekend) kon het haast niet geloven toen hij onlangs de verkoopprocedure van een nieuwbouwproject in Soest doornam. ,,Als ik mijn huis verkoop, kunnen mensen bieden en overbieden. Dat is marktwerking en dat snap ik nog. Maar hier hebben we het dus over een nieuwbouwproject. Het wordt onttrokken aan mensen die een normale hypotheek nodig hebben. Gewone mensen staan op de tweede plaats. Dat vind ik bij een nieuwbouwproject heel erg raar. We slaan door. Ik word woedend als ik zie dat mensen buitenspel worden gezet.”

Hij verwoordt daarmee hetzelfde gevoel dat onlangs ontstond bij het bericht over een huurwoning waarop huizenzoekers kunnen bieden. ‘Het loopt echt uit de klauwen op de woningmarkt’, zei de Woonbond daarover.

Omdat het hier over koopwoningen gaat, is het de Vereniging Eigen Huis die zich van de ontwikkeling afkeert. De vereniging vindt het geen prettige gang van zaken. ,,We hoorden er zo’n twee jaar geleden voor het eerst over”, vertelt Hans André de la Porte. ,,Toen was het heel opmerkelijk. Bieden op een nieuwbouwwoning kwam nooit voor. Net als ieder ander nieuw product zou het een vaste verkoopprijs moeten hebben, afhankelijk van kwaliteitsfactoren zoals oppervlakte of ligging.”

,,Stel dat het om een appartementencomplex gaat”, vervolgt De la Porte. ,,Dan zou jij tienduizenden euro’s meer kunnen geven dan je buurman, voor exact hetzelfde huis. De appartementen zijn gelijk, maar de boekwaarde verschilt. Wat is dan het ijkpunt voor de gemeente, om bijvoorbeeld de WOZ-waarde te bepalen? En voor welke prijs kun je het uiteindelijk weer verkopen? Voor kopers wordt het dan ook verdomd lastig om te bepalen of het een reële prijs is, of dat je aan het investeren bent in lucht.”

KlokGroep, het bedrijf achter de nieuwbouw in Soest, laat desgevraagd weten dat verkoop met biedingen voor hen een uitzondering is. ,,In dit geval gaat het om twaalf luxe woningen in het bovenste segment van de markt, waarbij de vraagprijs begint bij circa 800.000 euro”, vertelt de projectontwikkelaar. ,,We laten kopers niet tegen elkaar opbieden, want het koopproces moet uiteraard wel transparant blijven. Geïnteresseerden kunnen inschrijven op een woning met een eenmalig bod. In de praktijk kijken we natuurlijk ook of de hoogste bieder de nieuwbouwwoning daadwerkelijk kan betalen.”

De vraag blijft of sommige groepen met het biedproces niet direct buitenspel worden gezet. ,,We zien het als een mogelijkheid om een zekere klant te vinden”, legt de projectontwikkelaar uit. ,,Iemand doet er iets bovenop als hij of zij echt graag wil. De kans om een woning toegewezen te krijgen is in dit geval dus net zo groot of klein als bij een bestaande woning.”

Dat er vanaf de oplevering een prijsverschil ontstaat tussen identieke woningen, zoals de kritiek van Vereniging Eigen Huis luidt, vindt KlokGroep geen goed argument. ,,Bij bestaande bouw werkt dat net zo. In theorie kun je daar ook exact dezelfde kwaliteit voor verschillende prijzen krijgen. Ik snap waar Eigen Huis op doelt, maar bij dit project vind ik het niet bezwaarlijk om op deze manier te werken.”

De Nederlandse Vereniging van Makelaars zegt geen voorstander te zijn van biedingen op nieuwbouw. ,,Het heeft een prijsopdrijvend effect”, laat woordvoerder Marc van der Lee weten. ,,Tegelijkertijd bestaat het risico dat in het geval van lage biedingen een project ‘besmet’ raakt. Dat is in niemands belang.”

Overigens hoeft het niet zo te zijn dat projectontwikkelaars via deze route grote smakken geld verdienen. ,,De kosten van veel bouwmaterialen zijn de afgelopen maanden namelijk gigantisch gestegen, deze stijgingen kunnen bouwers niet altijd doorberekenen aan de opdrachtgever omdat afspraken al maanden daarvoor zijn vastgelegd”, legt Richard Massar van Bouwend Nederland uit. ,,Bieden op nieuwbouwwoningen legt het onderliggende probleem pijnlijk bloot, vraag en aanbod zijn niet in evenwicht.”

Bekijk hieronder alle video's over wonen: