Dit moet je weten over de rente voordat je een hypotheek afsluit

Als je een nieuwe hypotheek wilt afsluiten, ga je vaak eerst voor een oriënterend gesprek naar een hypotheekadviseur. Daar wordt voor je gekeken hoeveel je ongeveer kunt lenen en tegen welke rentepercentages. Die zien er een stuk anders uit dan pakweg een jaar geleden: de hypotheekrente is gestegen van ongeveer 1 naar 4 procent.

Mocht je vervolgens daadwerkelijk een huis hebben gekocht, wordt er een traject in werking gezet. ,,Dan kan de hypotheekaanvraag worden gedaan”, legt hypotheek-expert Marga Lankreijer-Kos van Independer uit. ,,Binnen twee werkdagen ontvang je dan een renteaanbod van een bank met daarin de voorwaarden. Daarin staan zaken als het financieringsbedrag, de manier van aflossen, de looptijd en de rente.”

Dan wordt het belangrijk. Want het kan nog even duren voordat je daadwerkelijk bij de notaris je handtekening hebt gezet voor de aankoop van je huis. Wat als de rente tussentijds verandert? Er zijn drie typen rentes. Het is handig om te weten wat de verschillen zijn, voordat je de keuze voor een hypotheek maakt. Het gaat om offerterente, dagrente en dalrente. Hieronder leggen we de verschillen voor je uit.

Deze is het eenvoudigst. Het rentepercentage dat in de offerte staat, is het rentepercentage dat je daadwerkelijk krijgt op de dag dat je de aktes tekent bij de notaris. ,,Als je een aanbod krijgt met een offerterente van bijvoorbeeld 4 procent, dan blijft het 4 procent”, zegt Lankreijer-Kos.

Bij dagrente geldt de laagste rente: of die van de dag van de offerte, of de rente die geldt op de dag van passeren. ,,Stel dat de rente in je offerte 4 procent is en 3,5 procent op de dag dat je bij de notaris bent voor de sleuteloverdracht of op de dag van het passeren van de grond bij een nieuwbouwwoning, dan krijg je 3,5 procent. Mocht het andersom zijn, en de rente is opgelopen, dan krijg je dus het rentepercentage van de dag van de offerte.”

Hier krijg je het laagste rentepercentage in de periode tussen het krijgen van de offerte en de dag van passeren. ,,Dat klinkt inderdaad gunstig”, zegt Lankreijer-Kos, ,,Tegenwoordig wordt dit bij nieuwe producten niet meer aangeboden. Het kan natuurlijk wel dat het bij het meeverhuizen van je hypotheek voorkomt, omdat het in je oude hypotheek als voorwaarde verwerkt zit. Het komt ook nog voor bij renteherziening. Als jouw rentevaste periode afloopt, krijg je altijd drie maanden vooraf bericht met een nieuw rentevoorstel. De dag-, dal- of offerterentevoorwaarden bepalen hier welke rente je na drie maanden kunt krijgen.”

In deze tijd van schommelende rentepercentages is het dus handig om te weten of je te maken hebt met offerterente of dagrente. ,,Als je verwacht dat de rente daalt, kun je kiezen voor de dagrente. Maar laat je goed voorlichten en vraag ook of ze de verschillen kunnen voorrekenen. Want vaak zijn de offerterente-hypotheken het goedkoopst. Soms hebben geldverstrekkers meerdere producten met verschillende prijzen. Op dit moment heeft 36 procent van de nu af te sluiten annuïteitenhypotheken dagrente.”

De offerte krijg je pas als er een voorlopig koopcontract is getekend. Maar deze offerte is niet onbeperkt geldig. Er staat een uiterste passeerdatum in vermeld. ,,Het is heel verschillend per hypotheekverstrekker hoe lang de offerte geldig is. Dat kan bijvoorbeeld drie, vier, zes of twaalf maanden zijn. Binnen die tijd moet je passeren bij de notaris. Een langere offertetijd is duurder, dan krijg je een hoger rentepercentage. Bedenk dus goed wanneer je naar de notaris gaat, want zo lang heb je de tijd nodig.”

Mocht je offerte verlopen, dan zou je de passeerdatum vaak wel kunnen verlengen. Je behoudt dan dezelfde voorwaarden en dus ook hetzelfde rentepercentage. Vaak moet je hiervoor wel een bedrag betalen. Deze kosten om de hypotheekofferte te verlengen worden bereidstellingsprovisie genoemd.

Volgens Vereniging Eigen Huis, een belangenvereniging voor huizenbezitters, bedragen die kosten in de meeste gevallen 0,2 of 0,25 procent van de hypotheeksom per maand. Deze bereidstellingsprovisie is wel aftrekbaar in je aangifte inkomstenbelasting. En bij sommige geldverstrekkers betaal je die provisie alleen als de rente tussentijds stijgt.