Radar zoemt in op de ‘woningnoodramp’: wie hebben er het meest te lijden?

Er is een tekort van 300.000 woningen en dat aantal loopt iedere dag op. Als gevolg daarvan stijgen de huizenprijzen. Met name drie groepen zijn hiervan de dupe, zo beschreef het populaire consumentenprogramma Radar: de starters, gescheiden mensen (herstarters) en mensen met een modaal inkomen. 

Starters moeten snel zijn, anders lopen ze hun kans mis. ,,Ik hoor weleens makelaars zeggen: nou het is hier net zo’n bakkerij. Alsof je broodjes staat te verkopen, zo snel gaat het”, zegt Hans van der Ploeg, directeur van VBO, een brancheorganisatie voor makelaars in de uitzending. Woningen onder de twee ton worden alleen bezichtigd op vaste tijden, omdat het aantal kijkers makkelijk de honderd man overstijgt, volgens hem. 

De dertigjarige Chiara Bekerom is ervaringsdeskundige. Ze is naarstig op zoek naar een koopwoning. Ze huurt nu samen met haar zus een woning voor 925 euro, maar haar zus wil in de toekomst graag gaan samenwonen. In haar eentje kan ze dat bedrag niet ophoesten. Ze heeft een vast contract en heeft recht op een hypotheek van 165.000 euro, alleen is het aanbod zeer gering. Voor sociale woningbouw moet ze al helemaal achteraan aansluiten. Dus wat blijft er dan over? ,,Terug naar mijn moeder”, zegt Bekerom. 

Dat soort voorbeelden kent iedereen wel uit z'n omgeving. Niet alleen starters, maar zo'n beetje iedereen met een modaal inkomen van rond de 38.000 euro per jaar loopt vast, meent woningmarktexpert Peter Boelhouwer van de Technische Universiteit Delft. Het bestaande aanbod woningen is klein en nieuwbouwwoningen zijn vaak onbetaalbaar. ,,Een nieuwbouwwoning, ook buiten de randstad, kost minimaal zo'n vierhonderdduizend euro. Daarvoor moet je veel gespaard hebben of recht hebben op een heel hoge hypotheek.” Boelhouwer is op Twitter kritisch op de minister, die in de uitzending niet wilde reageren.

De vraag naar nieuwbouwhuizen van onder de 2 ton is groot (30 procent), blijkt uit een jaarlijks rapport van de vereniging van ontwikkelaars en bouwondernemers, over  woonwensen in Nederland. Alleen het aanbod is klein, blijkt uit datzelfde rapport (2 procent). 

Hoe komt dat dan? Volgens Coen van Rooyen van de branchevereniging van bouwondernemers is het voor projectontwikkelaars niet aantrekkelijk om woningen met lage prijzen te bouwen. ,,Dat komt door de dure grond. Als er grond op de markt komt vanuit de gemeenten, dan zie je dat er meteen tien bouwbedrijven bovenop springen, die een goed bod doen. Dan zijn negen bedrijven teleurgesteld dat ze misgrijpen. En één is heel erg teleurgesteld dat hij het wel heeft, want die moet het voor dat bedrag ook maar gaan doen. Verder zijn de bouwkosten gestegen en willen we meer kwaliteit toevoegen. Dus je ziet dat de kosten van het totale product alleen maar zijn gestegen.”

Ook de nieuwbouw van woningcorporaties is gehalveerd, legt Marnix Norder van Aedes, de brancheorganisatie van woningcorporaties uit. ,,Beleid van vorig kabinet was er heel erg op gericht dat de sociale sector moest inkrimpen, ten behoeve van de markt.” Volgens de nieuwe woningwet van 2015 mogen corporaties zich alleen nog maar richten op mensen met een laag inkomen. Daarnaast is de verhuurdersheffing ingezet: een belastingplicht voor corporaties. 

De uitzending bestaat uit twee delen. Maandag 16 december is de volgende aflevering, om 20:35 uur op NPO1.