Om tien uur al de stad in? Om te stappen? Are you crazy, zegt de jeugd. Dat is veel en veel te vroeg, broeder! ,,Die instelling is voor bijna iedere horecatent een zeer groot probleem'', stelt Johanan Fraanje van het Utrechtse bedrijf Dutch Entertainers, dat onder meer horecaconcepten ontwikkelt, waaronder Gangmakerssociety. ,,We zoeken daarmee per stad gangmakers, die eerder de kroegen vullen. Soms komt een feestje tegenwoordig pas na 01.00 uur op gang en ziet het barpersoneel de eerste mensen pas na twaalf uur. Daarvoor is de tent, welke stad je ook pakt, vaak leeg en levenloos.''

Fraanje zegt zelf nog van de generatie te zijn die rond een uur of negen 's avonds naar de stad trok voor een avond dansen en drinken. In tien jaar tijd is er een hoop veranderd. ,,En het wordt met de jaren later en inmiddels is het pas acceptabel als je na twaalf uur een club binnengaat'', stelt Fraanje. De horeca- en evenementenondernemer ontwikkelde Gangmakers om de problematiek op te lossen. ,,Jongeren kunnen zich aanmelden om Gangmaker te worden. In sommige steden krijgen we wel 1.000 aanmeldingen. We selecteren er altijd 200. Zij mogen een app downloaden, waar ze elke stapavond bij één kroeg die meedoet kunnen laten weten dat ze komen. De gangmaker krijgt met zijn vriendenclub aldaar een gratis drankje, mits hij vroeg op de avond de tent deels vult.'' Meestal voor 22.00 uur of 23.00 uur.

Lang niet iedere ondernemer is blij met late staptijden stelt Fraanje: ,,Als ondernemer is het moeilijker geld verdienen als de mensen laat komen en het feest pas na twaalven begint. Bovendien komen de mensen die komen soms dronken binnen. Dat zorgt voor vechtpartijen en andere problematiek.''

Waarom stappen de jongeren van tegenwoordig zo laat? Fraanje ziet een parallel met een middelbare schoolklas. ,,Geen brugpieper wil de eerste leerling zijn die in het lokaal zit, wachtend op de leraar. Dan ben je netjes en haantje de voorste. Saai... Dus iedereen komt maar later. Wie wil er in een lege kroeg staan, het netste jongetje van de klas spelend.''

De gangmakers vullen de kroegen eerder. ,,En dat heeft een aanzuigende werking. Dat gaat van mond tot mond. Nee, we kunnen wel eerder naar de stad, hoor je dan... Want in die en die kroeg was het al vroeg heel gezellig vorige week. Het is beter voor de hele maatschappij. Want hoe later we stappen, hoe meer narigheid soms. Die oude stapcultuur was zo verkeerd nog niet.''

Fraanje vertelt dat 200 gangmakers de stapcultuur in Utrecht beïnvloed hebben. ,,Daar zijn de tijden bij sommige kroegen weer schappelijker.'' Daarom breidt het bedrijf het project uit naar twintig andere gemeenten, waaronder Apeldoorn, Deventer, Ermelo, Harderwijk, Putten en Zwolle.

In Deventer en Harderwijk zijn al 200 gangmakers geselecteerd. In Apeldoorn, Ermelo, Putten en Zwolle kunnen jongeren zich nog opgeven. Ook kroegen in alle uitverkoren plaatsen kunnen zich nog aanmelden. Fraanje: ,,Voor een paar tientjes in de maand hebben ze de kans op extra klandizie.''

Stéphanie Stoelhorst, gangmaker in Deventer: ,,Ik gaf me op omdat ik normale tijden aanhang. Het hoeft voor mij niet meer zo achterlijk laat. Laat er maar eerder leven in de stad zijn. Ik ben nu vaak na het stappen tussen 04.00 en 07.00 uur thuis. Iedereen weet dat het pas rond middernacht gezellig druk wordt. Ik kan er prima mee leven als het stappen van tien tot twee uur zou zijn. Dan heb ik namelijk ook nog iets aan mijn zondag.''