"Je wilt niet weten wat voor tegenslagen we hebben gehad", vertelt Lucia Plat tijdens een rondleiding in het MMWZ-project. De 'aanvoerder' van het Stadshagen-bouwplan legt vol enthousiasme uit hoe alle bewoners een stuk grond hebben afgestaan, zodat een gemeenschappelijke tuin kan worden gemaakt. Al even betrokken laat ze het muurtje zien dat met 'restmaterialen' van de bouw gemaakt is. De natuur krijgt er vrij spel.

Ze wil niet al te veel vertellen over wat er allemaal heeft gespeeld. Bezuinigingen zijn doorgevoerd, technische hoogstandjes geschrapt omdat ze niet voldeden aan de eisen van het Bouwbesluit, gehakketak over zonnecollectoren die de gemeente niet wilde en betrokkenen die afhaakten omdat er geen daken met sedem-plantjes - goed voor de vogelpopulatie - werden aangelegd. Het is slechts een greep uit de vele tegenslagen. "We hebben er een streep onder gezet", zegt Plat, die jarenlang voorzitter van de vereniging MMWZ was. "Nu we er allemaal wonen, gaan we zoveel mogelijk genieten."

Verwonderlijk is het niet dat er veel vergaderuren in het project zijn gaan zitten. Geïnteresseerden die zich inschreven voor een huur- of koopwoning (in totaal zijn er 52, plus een ontmoetingsruimte) verenigden zich. Uitgangspunt was dat ze gezamenlijk de bouwplannen zouden maken. In dit collectief particulier opdrachtgeverschap willen burgers zelf het initiatief houden in hun eigen woon- en leefomgeving.



Bewoonster Janke Verheij is zeer te spreken over die verregaande mate van inspraak. Bij een 'gewoon' nieuwbouwproject heb je dat veel minder, meent ze. "Dan ben je al lang blij dat je door de loting komt voor een huis dat je aardig vindt. Hier was sprake van een heel democratisch proces. Het heeft tot gevolg dat je je vanaf het begin al heel betrokken voelt bij het woonproject. Normaal ontmoet je je buren pas als je in je nieuwbouwwoning woont, nu kenden we iedereen vooraf al en kun je samen plannen maken. Je bent samen met elkaar bezig iets op te bouwen. Dat geeft dit project een dorps karakter."

Verheij kon ook meedenken over de indeling van haar eigen huis. Zelfs de huurders binnen het project konden aangeven waar ze binnenmuren en dergelijke wilden. Verheij regelde bijvoorbeeld een verwarmingssysteem voor in de muren. Uiteraard om het energieverbruik in de woning zo laag mogelijk te houden.

Het enige dat ze als nadeel heeft ervaren, is het uurtje dat ze bij de architect kreeg om haar woonwensen op de bouwtekeningen ingevuld te krijgen. Dat was wel erg kort.



Toch hebben de bewoners hun belangrijkste doelen bereikt: er is met milieuvriendelijke materialen gewerkt, een energiezuinig karakter heeft het project zeker gekregen, en door samen te werken is het mensvriendelijke aspect, het 'dorpse karakter' gerealiseerd. Er is zelfs een gemeenschappelijke ruimte. Ook is er alom tevredenheid over de gezamenlijke fietsenstallingen, goed voor in totaal driehonderd fietsen. En energiezuinig zijn de woningen zeker, veel energiezuiniger alweer dan het ook milieuvriendelijke woonproject De Bongerd in Zwolle-Zuid. De normen zijn in de loop der jaren zo aangepast dat zelfs de 'standaard' nieuwbouw tegenwoordig energiezuiniger dan de woningbouw van De Bongerd is, die in de zomer van 1997 is opgeleverd.



De kennis die is opgedaan bij de voorbereiding van het project mag volgens MMWZ niet verloren gaan. Daarom houdt de stichting MMWZ morgen de conferentie 'Duurzaam bouwen, de bewoner centraal'. Geïnteresseerden laten zich 's middags in het Cultuurhuis van Stadshagen voorlichten over collectief particulier opdrachtgeverschap en duurzaam bouwen. Voor meer informatie: www.mmwz.nl . Volgende week volgt de officiële opening van De Meanderhof.